Eind maart verscheen het tweede rapport van de internationale Health Behaviour in School-aged Children (HBSC) studie. Dit rapport biedt gedetailleerde inzichten in het voorkomen van pesten en geweld bij jongeren in Europa, Centraal-Azië en Noord-Amerika.
Deze post is gebaseerd op het internationale persbericht van WHO Europe Office
Hoewel de cijfers voor pesten op school stabiel bleven, neemt cyberpesten toe. Enkele belangrijke bevindingen worden hieronder toegelicht.
Klassiek pesten
Pesten blijft wereldwijd een probleem. Op internationaal vlak geeft gemiddeld 6% van de adolescenten aan anderen regelmatig gepest te hebben in de afgelopen maanden (minstens twee tot drie keer per maand). Dit gedrag komt vaker voor bij jongens dan bij meisjes, ook in Vlaanderen. Vlaamse jongeren scoren gemiddeld wel iets beter (4% van de Vlaamse jongeren gaf aan anderen regelmatig te pesten) en eindigen eerder laag in de internationale ranking.
Gemiddeld wordt 11% van de adolescenten regelmatig gepest, met zeer kleine verschillen tussen jongens en meisjes. In Vlaanderen ligt deze prevalentie iets lager op 9%, maar er is nog ruimte voor verbetering.
Cyberpesten: een groeiende zorg
Cyberpesten lijkt aan een opmars bezig. Dit brengt unieke uitdagingen met zich mee die verder gaan dan de schoolpoorten en tot in de veilige haven van de thuisomgeving van jongeren reiken. De nieuwste gegevens tonen aan dat gemiddeld 12% van de adolescenten anderen regelmatig gecyberpest hebben in de afgelopen maanden (minstens één tot twee keer per maand). In analogie met klassiek pesten, komt dit gedrag vaker voor bij jongens dan meisjes. Vlaamse jongeren volgden dit globale patroon, al lag de prevalentie wat lager op gemiddeld 10%.
Het rapport toont dat gemiddeld 16% van de adolescenten aangeeft slachtoffer te zijn van cyberpesten, zonder duidelijke verschillen tussen jongens en meisjes op internationaal vlak. In Vlaanderen worden wel duidelijke geslachtsverschillen gevonden: meisjes worden doorgaans vaker gecyberpest dan jongens.
In het licht van deze uitdagingen benadrukte dr. Joanna Inchley, internationale coördinator van de HBSC-studie: “De digitale wereld biedt geweldige mogelijkheden voor leren en verbinden, maar vergroot ook uitdagingen zoals cyberpesten. Dit vereist uitgebreide strategieën om het mentale en emotionele welzijn van onze jongeren te beschermen. Het is cruciaal dat overheden, scholen en gezinnen samenwerken om online risico’s aan te pakken en ervoor te zorgen dat adolescenten veilige en ondersteunende omgevingen hebben waarin ze kunnen gedijen.”
Dit rapport is een wake-up call voor ons allemaal om pesten en geweld aan de kaak te stellen, waar en wanneer het ook gebeurt,” verklaarde dr. Hans Henri P. Kluge, regionaal directeur van de WHO voor Europa. “Met jongeren die tot 6 uur per dag online doorbrengen, kunnen zelfs kleine veranderingen in de cijfers van pesten en geweld grote gevolgen hebben voor de gezondheid en het welzijn van duizenden. Van zelfbeschadiging tot zelfmoord, we hebben gezien hoe cyberpesten in al zijn vormen de levens van jongeren en hun families kan verwoesten. Dit is zowel een gezondheids- als een mensenrechtenkwestie, en we moeten onze kinderen beschermen tegen geweld en schade, zowel offline als online.”
Om deze reden heeft WHO/Europa onlangs haar allereerste standpunt gepubliceerd over het beschermen van kinderen tegen online schade. Dit document zal overheden ondersteunen bij het formuleren van consistente verzoeken aan technologiebedrijven, met als algemeen doel het creëren van gezonde online omgevingen waarin kinderen kunnen gedijen.